Mendizaletasuna

From eusterm

Mendizaletasuna, kontzeptu-eskema bat

Eskema deskribatzen duen entitatea

Ikasle-proiektuaren deskribapen laburra

Egilea(k)

Paula Garay

Helburua

Itzulpengintza eta Interpretazio graduko A Hizkuntzaren Terminologia ikasgaiko azken lana da hau. Lan honen helburua da baliabide terminologiko bat sortzea. Horretarako, jada existitzen den hiztegi terminologiko bat baliatu dut, UZEIko mendizaletasun hiztegia hain zuzen.

Metodologia

UZEIko mendizaletasun hiztegitik edukia erauzi eta Eusterm Wikibasean txertatu dut. Hiztegiak, termino bakoitzaren euskarazko, gaztelerazko, ingelerazko eta frantseseko itzulpen-ordain eta euskarazko definizioak biltzen ditu. Hiztegia aberastea izan da nire zeregina, terminoak taldeka antolatuz (fenomeno meterologikoak, ekipamendua, osasun arazoak...), erlazioak sortuz (honen instantzia, honen parte eta honen azpiklase) eta wikidata entitateak gehituz. Era honetan, 250 termino baino gehiago dituen grafoa sortzea lortu dut. Azkenik, galdeketa berri baten bitartez (2.2 Euskarazko lexikalizazioak, Eustermen eta Wikidatan) Wikidatarekin lotutako kontzeptuak, eta bertan zer euskarazko lexikalizazio duten ikus daiteke. Taula honen informazioa Wikidatara bidali dugu, Eustermen eta Wikidatako euskarazko lexikalizazioak alderatzeko.

Datu-base galdeketak

UZEItik hartutako eskema ikusteko galdeketa

Galdeketa honen bitartez, eskemako kontzeptuak eta erlazioak ikusi (part of, instance of, subclass of) 

PREFIX euswb: <https://eusterm.wikibase.cloud/entity/>
PREFIX eusdp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/direct/>
PREFIX eusp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/>
PREFIX eusps: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/statement/>
PREFIX euspq: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/qualifier/>
PREFIX euspr: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/reference/>
PREFIX eusno: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/novalue/>

select ?concept ?conceptLabel ?edgeLabel ?concept2 ?concept2Label where {
  ?concept eusdp:P6 euswb:Q197; rdfs:label ?conceptLabel. filter(lang(?conceptLabel)="eu")
  optional {?concept ?rel ?concept2. values ?rel {eusdp:P3 eusdp:P4 eusdp:P5}
            ?edge wikibase:directClaim ?rel ; rdfs:label ?edgeLabel . filter(lang(?edgeLabel)="eu")
            ?concept2 rdfs:label ?concept2Label. filter(lang(?concept2Label)="eu")
           }
 }

Try it!

Euskarazko lexikalizazioak, Eustermen eta Wikidatan

Erabili galdeketa hau ikusteko zer kontzeptu Wikidatarekin lotu izan diren proiektu honetan zehar, eta zer euskarazko lexikalizazioa duten Wikidatan eta Eustermen. Wikidatarekin lotuta izanez gero, eustermeko euskarazko lexikalizazioa Wikidatara bidal daiteke. 

PREFIX wdt: <http://www.wikidata.org/prop/direct/>
PREFIX rdfs: <http://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#>
PREFIX euswb: <https://eusterm.wikibase.cloud/entity/>
PREFIX eusdp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/direct/>
PREFIX eusp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/>
PREFIX eusps: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/statement/>
PREFIX euspq: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/qualifier/>
PREFIX euspr: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/reference/>
PREFIX eusno: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/novalue/>

select ?concept ?eusterm_prefLabel
(group_concat(distinct str(?euAltLabel);SEPARATOR="; ") as ?eusterm_altLabels)  
# ?esLabel (group_concat(distinct str(?esAltLabel);SEPARATOR="; ") as ?esAltLabels)  
# ?enLabel (group_concat(distinct str(?enAltLabel);SEPARATOR="; ") as ?enAltLabels)  
?wd_uri ?wd_enPrefLabel ?wd_prefLabel ?wd_altLabels
where { #bind("Q5" as ?wikidata)
?concept eusdp:P6 euswb:Q197 ; rdfs:label ?eusterm_prefLabel . filter(lang(?eusterm_prefLabel)="eu") 

#   optional{?concept rdfs:label ?esLabel. filter(lang(?esLabel)="es")}
#   optional{?concept skos:altLabel ?esAltLabel. filter(lang(?esAltLabel)="es")}
#   optional{?concept rdfs:label ?enLabel. filter(lang(?enLabel)="en")}
#   optional{?concept skos:altLabel ?enAltLabel. filter(lang(?enAltLabel)="en")}
optional {?concept eusdp:P1 ?wikidata .
bind(iri(concat("http://www.wikidata.org/entity/",?wikidata)) as ?wd_uri)
SERVICE <https://query.wikidata.org/sparql> {    
select ?wd_uri ?wd_enPrefLabel ?wd_prefLabel (group_concat(distinct str(?wd_altLabel);SEPARATOR="; ") as ?wd_altLabels)  
WHERE { ?wd_uri rdfs:label ?wd_enPrefLabel. filter(lang(?wd_enPrefLabel)="en")
  optional{?wd_uri rdfs:label ?wd_prefLabel. filter(lang(?wd_prefLabel)="eu")}
  optional{?wd_uri skos:altLabel ?wd_altLabel. filter(lang(?wd_altLabel)="eu")}
} group by ?wd_uri ?wd_enPrefLabel ?wd_prefLabel ?wd_altLabels }
          }
   
  optional{?concept skos:altLabel ?euAltLabel. filter(lang(?euAltLabel)="eu")}
     
 } group by ?concept ?eusterm_prefLabel
 ?eusterm_altLabels
?wd_uri ?wd_enPrefLabel ?wd_prefLabel ?wd_altLabels
order by ?eusterm_prefLabel

Try it!

Euskara-Gaztelera-Ingelesa Hiztegia (UZEI)

Eskema honetako kontzeptuan hiztegi hirueleduna ikusteko, erabili galdeketa hau. 

PREFIX euswb: <https://eusterm.wikibase.cloud/entity/>
PREFIX eusdp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/direct/>
PREFIX eusp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/>
PREFIX eusps: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/statement/>
PREFIX euspq: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/qualifier/>
PREFIX euspr: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/reference/>
PREFIX eusno: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/novalue/>

select ?concept 
?euLabel (group_concat(distinct str(?euAltLabel);SEPARATOR="; ") as ?euAltLabels)  
?esLabel (group_concat(distinct str(?esAltLabel);SEPARATOR="; ") as ?esAltLabels)  
?enLabel (group_concat(distinct str(?enAltLabel);SEPARATOR="; ") as ?enAltLabels)  
where {
  ?concept eusdp:P6 euswb:Q197. 
  optional{?concept rdfs:label ?euLabel. filter(lang(?euLabel)="eu")}
  optional{?concept skos:altLabel ?euAltLabel. filter(lang(?euAltLabel)="eu")}
  optional{?concept rdfs:label ?esLabel. filter(lang(?esLabel)="es")}
  optional{?concept skos:altLabel ?esAltLabel. filter(lang(?esAltLabel)="es")}
  optional{?concept rdfs:label ?enLabel. filter(lang(?enLabel)="en")}
  optional{?concept skos:altLabel ?enAltLabel. filter(lang(?enAltLabel)="en")}
  
 } group by ?concept ?euLabel ?euAltLabels ?esLabel ?esAltLabels ?enLabel ?enAltLabels
order by lcase(?euLabel)

Try it!

Wikidatan idatzi izana

Wikidatan 148 euskarazko lexikalizazio idatzi izana da proiektu honen emaitza bat.

Retrieved from "https://eusterm.wikibase.cloud/w/index.php?title=Mendizaletasuna&oldid=9385"