Hipermerkatuetako produktuak

From eusterm

Abiapuntua

Nire proiektuaren abiapuntua UZEI Hipermerkatuko Produktuak hiztegia izango da. Hiztegiak 4194 kontzeptu deskribatzen ditu. Hauexek dira hiztegian azaltzen diren datuak:

  • 37 arlo
  • 4194 kontzeptu
  • 4194 euskarazko termino
  • 4194 gaztelerazko termino
  • 0 ingelesezko termino
  • 0 frantsesezko termino
  • 0 euskarazko definizio
  • 0 gaztelerazko definizio
  • 0 ingelesezko definizio
  • 0 frantsesezko definizio

"Hipermerkatuetako Produktuak" kontzeptu-eskema deskribatzen duen entitatea

Eskema honen kontzeptuak Q12703 entitateari lotuta daude.

Helburua

Proiektu honen helburu nagusia OpenRefine-en bidez, UZEI-ko hipermerkatuko produktuen terminoak gaztelaniazko itzulpeneko terminoen Q zenbakiekin lotzea izan da. Zertarako? Euskarazko termino guztiak beste hizkuntzetan dauden Wikidatako informazioarekin lotu ahal izateko, eta, horrela, Wikidata aberasteko.

Proiektuaren deskribapena

Lehenik eta behin, kontzeptu bateko termino guztien zerrenda hartu dut. Kasu honetan, "bulegokok gauzak" arloa aukeratu dut. Ondoren, zerrenda hau OpenRefine-era eraman dut eta gaztelaniazko terminoen Q zenbakiak parekatu ditut.

Zenbait termino automatikoki parekatu dira, eta beste batzuk nik bilatu eta parekatu ditut. Azkenik, zerrenda osoa (Q zenbakiak barne) gorde dut, eta prozesu guztia errepikatuko dut hipermerkatuko produktuen hiztegiko hurrengo arloekin.

Zailtasunak

  • Gaztelaniazko baliokideak bilatzea: Termino askoren gaztelaniazko baliokideak eskuz bilatu behar izan ditut Wikidatan (Q zenbakia lortzeko). Batzuetan, ingelesez ere bilatu ditut, gaztelaniazko bertsioa beste modu batean idatzita dagoelako.
  • Zehetasun handiago duten terminoak: Zehatzagoak diren terminoak, oro har, ez daude Wikidatan (edozein hizkuntzetan). Adibidez, "zukua" badago, baina anana eta mahats zukua ez. Horrela, Wikidatan sortu gabe dauden terminoak hutsik utzi ditut. Hala ere, hutsik geratu direnak termino oso zehatzak izan dira, ez orokorrak.
  • -a atxikitako terminoak: Garrantzitsua da azpimarratzea, UZEI-ko hiztegi honetan -a itsatsia ez duten hitz guztiek (hau da, berez -arik ez dutenak) -a edo -ak dutela atxikituta. Zergatik? Hipermerkatu batean produktuen izenei -a hori jartzen zaielako. Adibidez: te beltza, artoa, zeloa... Beraz, ezingo dira termino hauek Wikidatara "label" gisa sartu, izenak ez baitira horrela. Kasu honetan, konponbide egokiena "also known as" eremuan sartzea izango da.


Datu-base galdeketak

Euskara-Gaztelera-Frantsesa-Ingelesa Hiztegia

Eskema honetako kontzeptuan hiztegi laueleduna ikusteko, erabili galdeketa hau. Kontzeptuak UZEI Hipermerkatuko Produktuak hiztegia lanetik datoz.

PREFIX euswb: <https://eusterm.wikibase.cloud/entity/>
PREFIX eusdp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/direct/>
PREFIX eusp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/>
PREFIX eusps: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/statement/>
PREFIX euspq: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/qualifier/>
PREFIX euspr: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/reference/>

select ?concept ?uzeid
?euLabel (group_concat(distinct str(?euAltLabel);SEPARATOR="; ") as ?euAltLabels)  
?esLabel (group_concat(distinct str(?esAltLabel);SEPARATOR="; ") as ?esAltLabels)  
?enLabel (group_concat(distinct str(?enAltLabel);SEPARATOR="; ") as ?enAltLabels)  
?frLabel (group_concat(distinct str(?frAltLabel);SEPARATOR="; ") as ?frAltLabels)  
where {
  ?concept eusdp:P6 euswb:Q12703. 
  optional{?concept rdfs:label ?euLabel. filter(lang(?euLabel)="eu")}
  optional{?concept skos:altLabel ?euAltLabel. filter(lang(?euAltLabel)="eu")}
  optional{?concept rdfs:label ?esLabel. filter(lang(?esLabel)="es")}
  optional{?concept skos:altLabel ?esAltLabel. filter(lang(?esAltLabel)="es")}
  optional{?concept rdfs:label ?enLabel. filter(lang(?enLabel)="en")}
  optional{?concept skos:altLabel ?enAltLabel. filter(lang(?enAltLabel)="en")}
  optional{?concept rdfs:label ?frLabel. filter(lang(?frLabel)="fr")}
  optional{?concept skos:altLabel ?frAltLabel. filter(lang(?frAltLabel)="fr")}
  
 } group by ?concept ?uzeid ?euLabel ?euAltLabels ?esLabel ?esAltLabels ?enLabel ?enAltLabels ?frLabel ?frAltLabels
order by ?uzeid

Try it!

Hiztegitako definizioak

Eskema honetan agertzen diren definizioak ikusteko, erabili galdeketa hau. Kontzeptuak UZEI Hipermerkatuko Produktuak hiztegia lanetik datoz.z.

PREFIX euswb: <https://eusterm.wikibase.cloud/entity/>
PREFIX eusdp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/direct/>
PREFIX eusp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/>
PREFIX eusps: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/statement/>
PREFIX euspq: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/qualifier/>
PREFIX euspr: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/reference/>

select ?concept ?uzeid
?euLabel ?euDescription
?esLabel ?esDescription
?enLabel ?enDescription 
?frLabel ?frDescription
where {
  ?concept eusdp:P6 euswb:Q12703. 
  optional{?concept rdfs:label ?euLabel. filter(lang(?euLabel)="eu")}
  optional{?concept schema:description ?euDescription. filter(lang(?euDescription)="eu")}
  optional{?concept rdfs:label ?esLabel. filter(lang(?esLabel)="es")}
  optional{?concept schema:description ?esDescription. filter(lang(?esDescription)="es")}
  optional{?concept rdfs:label ?enLabel. filter(lang(?enLabel)="en")}
  optional{?concept schema:description ?enDescription. filter(lang(?enDescription)="en")}
  optional{?concept rdfs:label ?frLabel. filter(lang(?frLabel)="fr")}
  optional{?concept schema:description ?frDescription. filter(lang(?frDescription)="fr")}
  
 } 
order by ?uzeid

Try it!

Hiztegiko kontzeptuak, arloka antolatuta

Galdeketa honek grafo itxurako bisualizazio batera darama.

#defaultView:Graph
PREFIX euswb: <https://eusterm.wikibase.cloud/entity/>
PREFIX eusdp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/direct/>

select * where {

  ?concept eusdp:P6 euswb:Q12703. 
  ?concept rdfs:label ?conceptLabel. filter(lang(?conceptLabel)="eu")
  ?concept eusdp:P166 ?arlo.
  ?arlo rdfs:label ?arloLabel. filter(lang(?arloLabel)="eu")
  
 } order by ?arlo

Try it!

Hiztegiko kontzeptuak, arloka antolatuta, openrefinera bidaltzeko

PREFIX euswb: <https://eusterm.wikibase.cloud/entity/>
PREFIX eusdp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/direct/>

select * where {

  ?concept eusdp:P6 euswb:Q12703. 
  ?concept rdfs:label ?conceptLabel. filter(lang(?conceptLabel)="eu")
  ?concept rdfs:label ?esLabel. filter(lang(?esLabel)="es")
  ?concept eusdp:P166 ?arlo.
  ?arlo rdfs:label ?arloLabel. filter(lang(?arloLabel)="eu")
  
 } order by ?arlo

Try it!

Hiztegiko kontzeptuak EUSTERM eta WIKIDATAn

Erabili hau Eusterm eta Wikidatako edukiak batera ikusteko.

PREFIX euswb: <https://eusterm.wikibase.cloud/entity/>
PREFIX eusdp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/direct/>
PREFIX eusp: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/>
PREFIX eusps: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/statement/>
PREFIX euspq: <https://eusterm.wikibase.cloud/prop/qualifier/>

select ?concept ?wikidata_item
?euLabel (group_concat(distinct str(?euAltLabel);SEPARATOR="; ") as ?euAltLabels)
?euDef
?wikidata_label ?wikidata_def ?wikidata_enLabel ?wikidata_enDef ?wikidata_esLabel ?wikidata_esDef
where {
  ?concept eusdp:P6 euswb:Q12703.
  ?concept eusp:P1 ?wd_st. ?wd_st eusps:P1 ?wd. bind (iri(concat(str(wd:),?wd)) as ?wikidata_item)
  optional{?concept rdfs:label ?euLabel. filter(lang(?euLabel)="eu")}
  optional{?concept skos:altLabel ?euAltLabel. filter(lang(?euAltLabel)="eu")}
  optional{?concept schema:description ?euDef. filter(lang(?euDef)="eu")}
  optional{?concept rdfs:label ?esLabel. filter(lang(?esLabel)="es")}
  optional{?concept schema:description ?esDef. filter(lang(?esDef)="es")}
  optional{?concept rdfs:label ?enLabel. filter(lang(?enLabel)="en")}
  optional{?concept schema:description ?enDef. filter(lang(?enDef)="en")}
  
  SERVICE <https://query.wikidata.org/sparql> { select ?wikidata_item ?wikidata_label ?wikidata_def ?wikidata_enLabel ?wikidata_enDef ?wikidata_esLabel ?wikidata_esDef
  WHERE { 
   ?wikidata_item rdfs:label ?wikidata_enLabel. filter(lang(?wikidata_enLabel)="en")
       optional {?wikidata_item rdfs:label ?wikidata_label. filter(lang(?wikidata_label)="eu")}
       optional {?wikidata_item schema:description ?wikidata_def. filter(lang(?wikidata_def)="eu")} 
      
       optional{?wikidata_item schema:description ?wikidata_enDef. filter(lang(?wikidata_enDef)="en")}
       optional{?wikidata_item rdfs:label ?wikidata_esLabel. filter(lang(?wikidata_esLabel)="es")}
       optional{?wikidata_item schema:description ?wikidata_esDef. filter(lang(?wikidata_esDef)="es")}
                        } 
  }
  
 } group by ?concept ?wikidata_item ?erlazioa ?euLabel ?euAltLabels ?euDef  ?wikidata_label ?wikidata_def ?wikidata_enLabel ?wikidata_enDef ?wikidata_esLabel ?wikidata_esDef
order by lcase(?euLabel)

Try it!